Gedenknaald

Abraham Frans Gips, 1889

Anton van Duinkerkenpark kaart

Gedenknaald

ware grootte
800 x 600px (650,3Kb)

Gedenknaald

Abraham Frans Gips

Abraham Frans 'Bram' Gips (Schiedam 1861-Den Haag 1943). Gips werd op 33-jarige leeftijd docent handtekenen aan de Polytechnische School te Delft na een gedegen opleiding aldaar (MO akte 1879-1881) bij Adolf le Comte, en aan de Academies van Antwerpen (1884 - 1885) en Brussel (1885 - 1886). Naast Le Comte waren Cornelis Gips Azn (1877 - 1879), Jan Portaels (1885 - 1886) en C.M.M. Verlat (1884 - 1885) zijn docenten. In 1905 werd de Polytechnische School gewijzigd in Technische Hogeschool en Gips werd hoogleraar in handtekenen en kunstgeschiedenis aan de architectuuropleiding en aan de 'Vrije Studien' voor het behalen van de MO-akte tekenen en boetseren. Tijdens zijn lange loopbaan kreeg hij talloze opdrachten voor toegepaste kunst in vrijwel elk genre: meubels, zilver, medailles, gebouwdecoratie, plafonds, architectuur, grafische vormgeving (posters, kalenders, boekomslagen, diploma's, reclamemateriaal). Hij was onder meer reclame-ontwerper bij de Koninklijke Gist- en Spiritusfabriek in Delft. Daarnaast schilderde hij in opdracht portretten. Landschappen schilderde hij als vrij werk.
Na zijn dood ging een deel van zijn collectie naar het Stedelijk Museum in Schiedam. Deze nalatenschap bestond uit circa 280 werken: tekeningen, aquarellen, schilderijen, affiches, typografische ontwerpen, foto's en penningen.

Werken van zijn hand zijn onder andere:
Tegeltableau op de Waag, Alkmaar;
Wilhelminafontein, Breda.

Literatuur: Bas Maliepaard, 'Abraham Frans 'Bram' Gips', Bulletin Stedelijk Museum Schiedam, september-januari 2006.

cultuur-historisch

Ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van het Koninkrijk der Nederlanden op 17 november 1888 geeft de directie van de Rijks Hoogere Burger School (R.H.B.S.) opdracht aan Abraham Frans Gips een monument te ontwerpen. Het wordt een natuurstenen naald bekroond met een vergulde bol met vijf decoratieve uitsteeksels. Het monument wordt aan de hand van het ontwerp van Gips, die dan als leraar aan genoemde school verbonden is, vervaardigd door Aug. van Dijck Petit. De inscriptie op de naald luidt: "17 november 1813-1888 + Aan Neerlands Onafhankelijkheid gewijd en opgedragen aan de gemeente Bergen op Zoom door leerlingen en leeraars der R.H.B.S."
In 1998 wordt door de gemeentelijke Commissie Beeldeninspectie het initiatief tot een ingrijpende restauratie genomen. De naald wordt onder handen genomen door Toon en Kees de Kort, directeuren van de gelijknamige steenhouwerij, terwijl de bol en de inscriptie worden afgewerkt met bladgoud door de decoratie- en restauratieschilder Justus Krijger.
Op 17 november 1998 wordt in aanwezigheid van de leraren en leerlingen van de opvolger van de R.H.B.S., de Rijksscholengemeenschap 't Rijks, het monument opnieuw onthuld.

Technische gegevens: Franse natuursteen (Savonnière), hoogte 195 cm. Bol en inscriptie met bladgoud afgewerkt, doorsnede 32 cm, uitsteeksels 7 cm. Voetstuk van natuursteen, 87 cm hoog.


Literatuur

Dagblad De Zoom 13 december 1888, 21 april en 2 en 9 mei 1889; W.A. van Ham en C.D. Vanwesenbeeck, 'Gids voor oud-Bergen op Zoom', Antwerpen 1983, p. 394; Drs. Willem Blok en Puck van Eenennaam, 'Beeldig Bergen', Gemeentemuseum Bergen op Zoom [1987], p. 70 en 71, nr. 66; BN/De Stem 10 juli 1998; Leon Swagemaker, 'De Gedenknaald van A.F. Gips', in: De Waterschans nr. 2, 1999, p. 58 tot en met 61; Kees Booij, 'De Gedenknaald van A.F. Gips (II). Wetenswaardigheden over de herstelwerkzaamheden in 1998', in: De Waterschans nr. 3, 1999.


Particulier initiatief


Gedenknaald

ware grootte
800 x 600px (496,4Kb)

Gedenknaald


kunstwerken
op de kaart
alfabetisch